تکنولوژی در جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه

فوتبال یک صنعت چند میلیارد دلاری است که میلیاردها نفر از مردم در سراسر جهان آن را دنبال می کنند. بنابراین اصلا عجیب نیست که از زرق و برق های محبوب فناوری مصون بماند. در‌واقع فناوری نقش مهمی را برای پخش کنندگان، سازمان دهندگان و تماشاچیان در تکرار این مسابقات، بازی کرده است و جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه هم از این قاعده مستثنی نیست. اما تفاوت تاثیر فناوری این بار چگونه خواهد بود؟

در آخرین مسابقات جام جهانی که در برزیل برگزار شد، برای اولین بار از تکنولوژی خط دروازه (Goal line technology) استفاده شد. امسال استفاده از کمک داور ویدیویی (VAR)، پیشرفت تازه ای است که در صدر خبرها است.

اما اینها تنها تکنولوژی های به کار رفته در داخل و خارج زمین در جام جهانی امسال نیستند. از تکنولوژی های دیگری هم استفاده شده است که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم؛ با آی تی ویکی همراه باشید:

VAR

پیشنهاد استفاده از داوران ویدیویی در فوتبال، از مدتها پیش آغاز شده است. حامیان این فناوری موفقیت آن را در رگبی، تنیس، NFL و حتی کریکت تایید کرده اند. ایده ی آن ساده است داوران ویدیویی می توانند در تغییر موقعیت بازی مثلا: گل، پنالتی، کارت قرمز و شناسایی بازیکن خطاکار به داوران زمین بازی کمک کنند.

VAR در چندین مسابقه از جمله جام حذفی FA مورد آزمایش قرار گرفته است اما با واکنش های مختلفی روبرو شد. عده ای خواستار ارزیابی مجدد و عده ای خواستار حذف آن شدند. با این حال FIFA استفاده از VAR را در همه ی ۶۴ بازی متوقف نکرد. یک تیم کمک داور ویدیویی شامل یک رهبر VAR و سه دستیار VAR در اتاق اپراتور ویدیو (VOR) در مرکز پخش بین المللی مسکو حضور پیدا می کنند. VARها می توانند با استفاده از یک سیستم رادیویی مبتنی بر فیبر، با داور صحبت کنند در حالی که ۳۳ دوربین پوشش دهنده ی بازی و همچنین دو دوربین مخصوص آفساید وجود دارد. ۸تا از این دوربین ها حرکت آهسته و ۴تا از آن ها حرکت بسیار آهسته یا سوپر اسلوموشن را ضبط می کنند. علاوه بر این ها در بازی های حساس حذفی، دو دوربین اضافی برای حرکت سوپر اسلوموشن وجود دارد.

ایده ی این تکنولوژی به این شکل است که هر VAR به یکی از دوربین ها نگاه می کند و هر اشتباه یا موقعیت از دست رفته را به داور اطلاع می دهند و یا زمانی که داور درخواست راهنمایی می کند به او کمک می کنند.

این شیوه به ظاهر ساده به نظر می رسد ولی واقعیت چیزی دیگری است. داوران با دسترسی به VAR باز هم تصمیمات نادرستی گرفته اند در حالی که حاضرین در استادیوم آگاه نیستند که آن تصمیم با VAR مشورت و هماهنگی شده است. در بازی فینال لیگ استرالیا، تیم VAR نتوانستند یکی از زوایای دوربین رو ببینند که به طور واضحی نشان داد یک گل که پذیرفته شده بود، بخاطر خطای فنی نباید پذیرفته می شد.

فیفا قول داده است که این فرآیند را با استفاده از «سیستم اطلاعات VAR» بهبود بخشد تا اطمینان حاصل شود که به پخش کنندگان، مفسران و اپراتورها اطلاع رسانی خواهد شد و این اطلاع رسانی شامل علت بازبینی صحنه و نتیجه بازبینی خواهد بود.

اما بزرگترین مسئله این است که سرعت بازی تحت تاثیر قرار نگیرد و این دلیلی بر آن است که تعداد زیادی از داوران در این جام جهانی از VAR اصلا استفاده نکردند.

ویدیو ۴K UHD و VR

به نظر می رسد که در هر جام جهانی، دستیابی به یک تکنولوژی پخش جدید محقق می شود و در مسابقات امسال هم، این تکنولوژی، استفاده از کیفیت UHD است. کیفیت ۴K در جام جهانی ۲۰۱۴ در برزیل مورد آزمایش قرار گرفت اما این اولین بار است که کیفیت ۴K برای گزارشگران بازی در دسترس قرار گرفته است.

اما موضوعی که مطرح می شود این است که چه منبعی برای بینندگان انگلستان  U.K. ایجاد شود. بی بی سی تایید کرده که برنامه های جایگزینی دارد، با ابن حال چند نکته وجود دارد. اول اینکه مسابقات فقط از طریق BBC iPlayer در دسترس خواهد بود و نه از طریق تلویزیون. و دوم اینکه این استریم بصورت first-come first-served خواهد بود یعنی تنها ده ها هزار نفر قادر خواهند بود در آن واحد بازی را تماشا کنند.

بی بی سی همچنین دارای یک فید VR است که از طریق اپلیکیشن BBC Sport VR در دسترس است و به بینندگان این امکان را می دهد که حضور در جایگاه اختصاصی استادیوم را احساس کنند.

سیستم های عملکرد الکترونیکی و ردیابی

دومین نوآوری مهم فیفا، سیستم عملکرد الکترونیکی و ردیابی (EPTS) است. این سیستم مبتنی بر تبلت به مربیان هر ۳۲ تیم این امکان را می دهد که همزمان به آمار بازیکنان و فیلم های ویدیویی دسترسی داشته باشند.

به هر تیم سه تبلت داده می شود. یکی برای تحلیلگر در جایگاه تماشاچیان، یکی برای تحلیلگر روی نیمکت و آخری برای تیم پزشکی. فیلم بازی با تاخیر ۳۰ ثانیه ای، اطلاعاتی مانند موقعیت بازیکنان، پاس کاری، فشار، سرعت و تکل ها را در اختیار آنان قرار می دهد.

EPTS با دوربین ها و فناوری پوشیدنی کار می کند که فیفا آن را در سال ۲۰۱۵ تایید کرده است. در جام جهانی، اطلاعات از طریق دو دوربین ردیابی اپتیکی که در جایگاه اصلی تماشاچیان قرار گرفته است، جمع آوری می شود و برای تیم ها هم امکان دسترسی به دوربین های تاکتیکی انتخاب شده وجود دارد.

۵G در روسیه

این دوره از جام جهانی برای استفاده از ۵G کمی زودتر از موعد بود اما TMS و Megafon، شرکای رسمی ارتباطات برای جام جهانی، این تکنولوژی را در روسیه مورد آزمایش قرار می دهند.

انتظار می رود که اینترنت ۵G در سال ۲۰۱۹ به صورت تجاری در دسترس قرار بگیرد که از مزایای آن می توان به سرعت بالاتر، ظرفیت بیشتر و تاخیر فوق العاده کمتر آن اشاره کرد. بنابراین این تکنولوژی نویدبخش اتصال بهتر برای هواداران حاضر در ورزشگاه و تجربیات جدیدی در آینده است.

در اوایل این هفته اریکسون Ericsson و MTS افشا کردند که جام جهانی، میزبان بزرگترین استقرار Massive MIMO (فناوری پیشرفته ی گوشی همراه) تا به امروز بوده است. همچنین نصب تجهیزات رادیویی با قابلیت ۵G را در بیش از ۴۰ ایستگاه واقع در ۷ شهر از ۱۱ شهر میزبان را انجام دادند. این شبکه در استادیوم ها، fan zoneها (مکانی خارج از استادیوم که افراد روی یک صفحه نمایش بزرگ تماشا می کنند)، هاب های حمل و نقل و همچنین مکان های مشهور مثل میدان سرخ مسکو وجود دارد.

توپ تل استار آدیداس

شرکت آدیداس از سال ۱۹۷۰، توپ مسابقات رسمی جام جهانی را تولید کرده است.  از این رویداد به عنوان نمایشگاهی برای آخرین نوآوری های فنی خود بهره می برد. امسال آدیداس از توپ جدید خود به نام تل استار ۲۰۱۸ رونمایی کرد که در واقع از توپ استفاده شده در اولین دوره ی مسابقات جام جهانی الهام گرفته و طرح جدیدی به نام “brand new carcass and panel design” ارایه داده است. گفته می شود که این توپ عملکرد بازیکنان را در ورزشگاه بهبود می بخشد.

جالب ترین وجه این طراحی، وجود یک چیپ ارتباطی میدان نزدیک (NFC) است. NFC همان تکنولوژی استفاده شده در Apple Pay و Android Pay است و این امکان را می دهد که توپ و گوشی هوشمند با هم ارتباط برقرار کنند. با وجود اینکه چیپ NFC برای نخستین بار است که در یک توپ مسابقه گنجانده شده است، اما می تواند راه را برای هوشمندتر شدن این فناوری در آینده هموار کند.

آدیداس پیش تر، یک توپ فوتبال به نام miCoach Smart Ball طراحی کرد که در آن از سنسورهایی برای ردیابی معیارهایی مثل مسافت و سرعت استفاده شده بود اما هرگز به اندازه ی کافی دوام نیاورد تا در یک بازی کامل استفاده شود.